Η μπάλα της καταξίωσης

Η «Χρυσή Μπάλα» αποτελεί το κορυφαίο έπαθλο σε ατομικό επίπεδο και ο Μάνος Σταραμόπουλος γράφει για τη μεγάλη ιδέα που έγινε θεσμός...

Οι Γάλλοι είναι γεγονός ότι διακρίνονται για τις ιδέες τους, τουλάχιστον στο χώρο του ποδοσφαίρου. Σ αυτούς ανήκει η ιδέα του Μουντιάλ, σ αυτούς του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος... Έτσι και η λεγόμενη «Χρυσή Μπάλα» που από το 2010 και μετά λόγω της συγχώνευσής της με την Διεθνή ομοσπονδία ποδοσφαίρου ελέω Σεπ Μπλάτερ μετονομάσθηκε σε «ΦΙΦΑ-Χρυσή Μπάλα», είναι δική τους ιδέα!

Τα πάντα, λοιπόν, για το μεγαλύτερο βραβείο σε ατομικό επίπεδο ξεκίνησαν μία ημέρα του 1955, όταν ο τότε αρχισυντάκτης του γαλλικού περιοδικού «France Football», Γκαμπριέλ Ανό με τον δημοσιογράφο, Αντί Ντελονέ έριξαν την ιδέα: «Μα καλά γίνεται να βραβεύονται μόνο οι ομάδες; Δεν θα έπρεπε να παίρνει κάποιο έπαθλο και ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που έχει συμβάλει στην επιτυχία της;», αναρωτήθηκαν οι δύο Γάλλοι. Και η διοίκηση του εν λόγω κορυφαίου αθλητικού περιοδικού δια μέσω των ελάχιστων τότε ανταποκριτών του (ήταν 13!) με το τέλος της χρονιάς τίμησαν τον κορυφαίο παίκτη δίνοντάς του την «Χρυσή Μπάλα» που ήταν και είναι το μεγαλύτερο έπαθλο σε ατομικό επίπεδο.

Πρώτος που παρέλαβε το σημαντικό αυτό έπαθλο ήταν ο Αγγλος Στάνλει Μάθιους ο αποκαλούμενος και «μάγος της ντρίμπλας»... Το βραβείο αυτό έκτοτε έγινε θεσμός, αφού όμως πέρασε από διάφορες μεταλλάξεις. Το 1995 με την περίφημη «υπόθεση Μποσμάν», όπου άνοιξαν τα σύνορα για όλους τους ποδοσφαιριστές, η διοίκηση του France Football μη θέλοντας να μείνει πίσω στις εξελίξεις, αποφάσισε να επεκτείνει το βραβείο και να απονέμεται πλέον στον κορυφαίο ποδοσφαιριστή των ευρωπαϊκών γηπέδων ανεξαρτήτως εθνικότητας. Και το 1995 το βραβείο το πήρε ο Λιβεριανός, αγωνιζόμενος σε Παρί Σεν Ζερμέν πρώτα και μετά στη Μίλαν, Ζορζ Γουεά, ένας μεγάλης κλάσεως σέντερ φορ...

Η παγκοσμιοποίηση που ακολούθησε όπως ήταν φυσικό επηρέασε και το ποδόσφαιρο και το 2007 η διοίκηση μετατρέπει το βραβείο σε παγκόσμιο, δίνοντας την ευκαιρία να το διεκδικήσει κάθε ποδοσφαιριστής, όπου κι αν αγωνιζόταν, από την Ασία, ή τη Νέα Ζηλανδία έως την μακρινή Γουαδελούπη. Πρώτος παγκόσμιος νικητής ο Βραζιλιάνος Κακά ο μεγάλος πρωταγωνιστής του τελικού του Champions League, στην Αθήνα.

Ο πρόεδρος της Διεθνούς ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, Σεπ Μπλάτερ που είχε αντιληφθεί ότι το δικό του έπαθλο «Πρώτος παίκτης του κόσμου» (ξεκίνησε το 1991) ,δεν είχε την ίδια απήχηση, καθώς προηγούνταν πάντα η «Χρυσή Μπάλα», αποφάσισε να έρθει σε συμφωνία με την ηγεσία του γαλλικού περιοδικού τον οίκο Αμαουρί, όπως κι έγινε!

Στο ετήσιο δημοψήφισμα εδώ και τρία χρόνια τώρα, παίρνουν μέρος πέραν των δημοσιογράφων-ανταποκριτών του France Football -την Ελλάδα εκπροσωπεί ο υπογράφων από το 1988 όταν αποχώρησε ο Γιάννης Διακογιάννης- οι ομοσπονδιακοί προπονητές των χωρών-μελών της FIFA καθώς και οι αρχηγοί τους!

Οι δημοσιογράφοι ψηφίζουν αρχικά έως τις 29 Νοεμβρίου, καθώς η λίστα αποτελείται από 32 παίκτες και ακολούθως οι τρεις πρώτοι, στη συγκεκριμένη περίπτωση οι Μέσι, Κρ. Ρονάλντο, Ινιέστα προκρίνονται για τον τελικό της Δευτέρας 7ης Ιανουαρίου, οπού στο περίφημο Kongresshaus της Ζυρίχης, θα πραγματοποιηθεί η μεγάλη εκδήλωση του ποδοσφαίρου.

Πέραν του βραβείου για τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή η FIFA βραβεύει παράλληλα την καλύτερη γυναίκα ποδοσφαιριστή της χρονιάς (FIFA Women s World Player of the Year), τον καλύτερο προπονητή, το καλύτερο γκολ (βραβείο «Φέρεντς Πούσκας»), την καλύτερη ενδεκάδα της χρονιάς, το Ευ Αγωνίζεσθαι βραβείο Fair Play και ένα ειδικό βραβείο προσφοράς (FIFA Presidential Award).

ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΗΣ «ΧΡΥΣΗΣ ΜΠΑΛΑΣ»
ΧΡΟΝΙΑ / ΠΑΙΚΤΗΣ / ΟΜΑΔΑ / ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ
1956: Στάνλει Μάθιους / Μπλάκπουλ / Αγγλος
1957: Αλφρέδο Ντι Στέφανο / Ρεάλ Μαδρίτης / Ισπανός
1958: Ραιμόν Κοπά / Ρεάλ Μαδρίτης / Γάλλος
1959: Αλφρέδο Ντι Στέφανο / Ρεάλ Μαδρίτης / Ισπανός
1960: Λουίς Σουάρες / Μπαρσελόνα / Ισπανός
1961: Ομάρ Σίβορι / Γιουβέντους /Ιταλός
1962: Γιόζεφ Μάσοπουστ / Ντούκλα Πράγας / Τσέχος
1963: Λεβ Γιασίν / Δυναμό Μόσχας / Ρώσος
1964: Ντένις Λο / Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ / Σκωτσέζος
1965: Εουσέμπιο / Μπενφίκα / Πορτογάλος
1966: Μπόμπι Τσάρλτον / Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ / Αγγλος
1967: Φλόριαν Άλμπερτ / Φερεντσβάρος / Ούγγρος
1968: Τζόρτζ Μπέστ / Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ / Βοριοιρλανδός
1969: Τζιάνι Ριβέρα / Μίλαν / Ιταλός
1970: Γκέρντ Μίλερ / Μπάγερν Μονάχου / Δυτικογερμανός
1971: Γιόχαν Κρόιφ / Άγιαξ / Ολλανδός
1972: Φράντς Μπεκενμπάουερ / Μπάγερν Μονάχου / Δυτικογερμανός
1973: Γιόχαν Κρόιφ / Μπαρσελόνα / Ολλανδός
1974: Γιόχαν Κρόιφ / Μπαρσελόνα / Ολλανδός
1975: Ολεγκ Μπλαχίν / Ντινάμο Κιέβου / Ουκρανός
1976: Φράντς Μπεκενμπάουερ / Μπάγερν Μονάχου / Δυτικογερμανός
1977: Αλαν Σίμονσεν / Γκλάντμπαχ / Δανός
1978: Κέβιν Κίγκαν / Αμβούργο / Αγγλος
1979: Κέβιν Κίγκαν / Αμβούργο / Αγγλος
1980: Κ.Χ.Ρουμενίγκε / Μπάγερν Μονάχου / Δυτικογερμανός
1981: Κ.Χ.Ρουμενίγκε / Μπάγερν Μονάχου / Δυτικογερμανός
1982: Πάολο Ρόσι / Γιουβέντους / Ιταλός
1983: Μισέλ Πλατινί / Γιουβέντους / Γάλλος
1984: Μισέλ Πλατινί / Γιουβέντους / Γάλλος
1985: Μισέλ Πλατινί / Γιουβέντους / Γάλλος
1986: Ιγκόρ Μπελάνοφ / Ντινάμο Κιέβου / Σοβιετικός
1987: Ρουντ Γκούλιτ / Μιλαν / Ολλανδός
1988: Ρουντ Γκούλιτ / Μιλαν / Ολλανδός
1989: Μάρκο Φαν Μπάστεν / Μίλαν / Ολλανδός
1990: Λόταρ Ματέους / Ίντερ / Γερμανός
1991: Ζαν-Πιέρ Παπέν / Μαρσέιγ / Γάλλος
1992: Μάρκο Φαν Μπάστεν / Μίλαν / Ολλανδός
1993: Ρομπέρτο Μπάτζιο / Γιουβέντους / Ιταλός
1994: Χρίστο Στόιτσκοφ / Μπαρσελόνα / Βούλγαρος
1995: Ζορζ Γουεά / Μίλαν / Λιβεριανός
1996: Ματίας Ζάμερ / Ντόρτμουντ / Γερμανός
1997: Λουίς Ρονάλντο / Ιντερ / Βραζιλιάνος
1998: Ζινεντίν Ζιντάν / Γιουβέντους / Γάλλος 
1999: Ριβάλντο / Μπαρσελόνα / Βραζιλιάνος
2000: Λουίς Φίγκο / Ρεάλ Μαδρίτης / Πορτογάλος
2001: Μάικλ Οουεν / Λίβερπουλ / Αγγλος
2002: Λουίς Ρονάλντο / Ρεάλ Μαδρίτης / Βραζιλιάνος
2003: Πάβελ Νέντβεντ / Γιουβέντους / Τσέχος
2004: Αντρέι Σεβτσένκο / Μίλαν / Ουκρανός
2005: Ροναλντίνιο / Μπαρσελόνα / Βραζιλιάνος
2006: Φάμπιο Καναβάρο / Ρεάλ Μαδρίτης / Ιταλός
2007: Κακά / Μίλαν / Βραζιλιάνος 
2008: Κρ. Ρονάλντο / Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ / Πορτογάλος
2009: Λιονέλ Μέσι / Μπαρσελόνα / Αργεντινός
2010: Λιονέλ Μέσι / Μπαρσελόνα / Αργεντινός
2011: Λιονέλ Μέσι / Μπαρσελόνα / Αργεντινός