MCO: Η νέα τάση που απειλεί το ποδόσφαιρο
Ο Μάνος Σταραμόπουλος γράφει στο vradini.gr για τους πολυ-ιδιοκτήτες ποδοσφαιρικών ομάδων (Multi-Club Ownership) και τον κίνδυνο που ελλοχεύει η νέα αυτή πραγματικότητα
Το MCO (ιδιοκτήτες πολλών συλλόγων) είναι ένα ακρωνύμιο που αναμένεται να είναι ένα αυξανόμενο μέρος του ποδοσφαιρικού τοπίου, αλλά πόσοι σύλλογοι αλληλοσυνδέονται σε ολόκληρο τον κόσμο και ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες συνέπειες;
Η ιδιοκτησία πολλών συλλόγων από ένα άτομο, είναι σίγουρα ένας σοβαρός λόγος στο χώρο του ποδοσφαίρου και ιδιαιτέρως στην Ευρώπη, όπου το συναντάμε αρκετά συχνά. Ομάδες όπως η Μάντσεστερ Σίτυ ή η Ρέντ Μπουλ οι οποίες επεκτείνονται από την Λειψία και το Ζάλτσμπουργκ στη Νέα Υόρκη και την Βραζιλία.
Δημοσιογράφος – Αναλυτής διεθνούς ποδοσφαίρου και υποθέσεων
Μέλος επιτροπής ποδοσφαίρου AIPS και Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Στατιστικής IFFHS
Ανταποκριτής: France Football, A Bola, Discoveryfootball. com , Mundo Deportivo
Το 2017, έρευνα της UEFA διαπίστωσε 26 κορυφαίες ομάδες σε όλη την Ευρώπη που εμπλέκονται σε διακρατικές ιδιοκτησίες. Έως τον Φεβρουάριο, ο αριθμός είχε φτάσει σε 56 ομάδες με 20 επενδυτές που κατέχουν ένα χαρτοφυλάκιο τριών ή περισσότερων συλλόγων, συμπεριλαμβανομένου ενός στην Ευρώπη. Συνολικά, η UEFA εκτιμά ότι υπάρχουν 90 σύλλογοι με συνδέσμους και «λίγο κάτω» 50 μέτοχοι που κατέχουν δύο ή περισσότερους συλλόγους.
«Αυτό το φαινόμενο είναι άμεση συνέπεια της οικονομικής ανάπτυξης που γνώρισε η βιομηχανία ποδοσφαίρου την τελευταία 10ετία και των επιπτώσεων που είχε στην μεταγραφική αγορά πιο συγκεκριμένα», λέει ο Φερνάντο Ρόιτμαν, ιδρυτής της CIES Sports Intelligence (Αθλητικό Πανεπιστήμιο στο Νοσατέλ της Ελβετίας) , που επίσης έχει ερευνήσει το εν λόγω ζήτημα.
Τα δεδομένα μας δείχνουν ξεκάθαρα ότι το κύμα των επενδύσεων από την Κίνα και τη Νοτιοανατολική Ασία που πραγματοποιήθηκε το 2016 και το 2017 ειδικότερα, έχει σχεδόν σταματήσει εντελώς. Αυτό αντικαταστάθηκε από ένα ακόμη μεγαλύτερο κύμα επενδύσεων από τις ΗΠΑ που κυριαρχούν επί του παρόντος στις εξαγορές συλλόγων στην Ευρώπη.
Η CIES Sports Intelligence βρήκε 33 MCO (ιδιοκτήτες πολλών συλλόγων) με 88 ομάδες όπου οι 61 είναι στην Ευρώπη. Από το 2018, 15 μέτοχοι έχουν γίνει MCO μέσω της εξαγοράς δεύτερου συλλόγου.
Με τις εταιρείες να αγοράζουν, να πωλούν και ακόμη και να κλείνουν συλλόγους – όπως έκαναν οι ιδιοκτήτες της Ίντερ ο όμιλος Σουνίνγκ, ως πρωταθλητής της Κινέζικης Σούπερ Λιγκ με την Γιανγκσού τον Φεβρουάριο, σχεδόν εβδομαδιαία, η μέτρηση της διασταυρούμενης ιδιοκτησίας είναι δύσκολη.
Σε μια έρευνα λοιπόν που πραγματοποίησε το Αγγλικό περιοδικό World Soccer βρήκε 117 συλλόγους που ελέγχονται από 45 διαφορετικά MCO.
Αυτά τα σωματεία προέρχονται από 37 διαφορετικές χώρες σε όλο τον κόσμο, από την Αίγυπτο έως την Αρμενία και τις ΗΠΑ, και ο μεγαλύτερος αριθμός (87) είναι στην Ευρώπη.
Υπάρχουν περισσότερες αγγλικές ομάδες που εμπλέκονται σε MCO από ό, τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, αλλά 12 σύλλογοι του Βελγίου έχουν δεσμούς ιδιοκτησίας με άλλες ομάδες, ενώ υπάρχουν 8 ομάδες στην Δανία.
Στη Γαλλία, όπου οι σύλλογοι έχουν αποδυναμωθεί από μια φτωχότερη τηλεοπτική συμφωνία, υπάρχουν επίσης 8ομάδες σε MCO, συμπεριλαμβανομένου του Σατερού, το οποίο αποκτήθηκε πρόσφατα από τον ιδιοκτήτη της Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, Πρίγκηπα Αμπντουλάχ και την Γιουνάιτεντ World Group, αλλά ο έλεγχος και η επιρροή διαφέρουν πολύ.
Απαγορεύεται η ιδιοκτησία πλειοψηφίας σε ορισμένες χώρες. Αυτό εμπόδισε το NewCity Capital / Pacific Media Group (του οποίου o σύλλογος περιλαμβάνει τις Μπάρνσλει, στην Αγγλία και την Έσμπιεργκ, στη Δανία) να αγοράσουν την Πάρτικ Θίστλ. Σε μέρη όπως η Αυστρία και η Γερμανία, οι επενδυτές μπορούν να βρουν τρόπους και να ξεπεράσουν τους κανόνες.
Η ιδιοκτησία με την έννοια ενός συλλόγου ως ιδιοκτησία, ενός ιδιωτικού ατόμου δεν υπάρχει στην πραγματικότητα στον αυστριακό αθλητισμό», εξηγεί ο Μάρκι Ορλάνσκι από την ομάδα αθλητικής ακεραιότητας της Αυστρίας Play Fair Code:
«Ο Αυστριακός Νόμος Σύνδεσης, η Ομοσπονδία και η Αυστριακή Μπουντεσλίγκα σταμάτησαν αυτό.»
Ωστόσο, όπως στη Γερμανία, μια παράκαμψη γίνεται μέσω κατασκευών, όπως επενδύσεις σε εταιρείες των ενώσεων. Σύμφωνα με τους φορολογικούς νόμους, οι ενώσεις υποχρεούνται να αναθέτουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες σε εταιρείες. Λόγω της μεγάλης οικονομικής τους δύναμης, αυτοί οι επενδυτές ή οι μεγάλοι χορηγοί σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν μεγάλη επιρροή στην ένωση και έτσι στην πραγματικότητα γίνονται «ιδιοκτήτες».
Στο Λουξεμβούργο, η ιδιοκτησία απαγορεύεται επίσης και ο επιχειρηματίας Φλάβιο Μπέκα Becca αφού πρώτα πήρε τον έλεγχο της F91 Ντουντελάνζ στη συνέχεια πιο πρόσφατα έγινε χορηγός της Εσπεράνζ. .
«Δεν πρόκειται για ιδιοκτησία αλλά για καθοριστική επιρροή», λέει ο Αλεξ Φίλιπς, πρώην επικεφαλής διακυβέρνησης και συμμόρφωσης στην UEFA. «Θα μπορούσατε να έχετε το 99% των μετοχών σε ένα σύλλογο, αλλά δεν έχετε έλεγχο, επειδή ο σύλλογος είναι εξαρτημένος με δάνεια στην τράπεζα. Μπορεί να είναι ανεπίσημο και να λειτουργεί καλύτερα».
Ορισμένοι επενδυτές έχουν μερίδια σε διαφορετικά σωματεία, χωρίς κανέναν έλεγχο πλειοψηφίας, όπως ο διαχειριστής κεφαλαίων Λίντσντελ Τρέιν, ο οποίος κατέχει μετοχές στην Σέλτικ, την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και την Γιουβέντους.
Άλλοι παίρνουν μικρότερα ποσοστά, ενώ τρέχουν και άλλα σωματεία όπως ο Τζόρνταν Γκάρντνερ, ο οποίος έχει μειοψηφία στην ομάδα Σουόνσι , αλλά μεγαλύτερο έλεγχο στη δανική Χέλσινγκορ και την Ιρλανδική Ντάνταλκ.
Μερικές φορές η επιρροή δεν είναι καν επίσημη. Το Fosun International του Γκούο Γκουαντσάνγκ ελέγχει τον αγγλικό σύλλογο Γούλβς , ενώ η σύζυγός του Τζένι Γουάνγκ κατέχει το 90% του ελβετικού συλλόγου Γκρασχόπερς. Δεν υπάρχει επίσημος σύνδεσμος, αλλά δύο από τους υπαλλήλους των «λύκων» θεωρείται ότι έχουν μετακομίσει στη Ζυρίχη.
Ορισμένοι ιδιοκτήτες μπορούν να ελέγχουν επίσημα μόνο ένα σύλλογο, αλλά έχουν επιρροή αλλού, όπως ο Μάρκο Τραμπούτσι και ο Αντριου Ζολότκο, οι οποίοι κατέχουν τη λετονική ομάδα Σπαρτάκς Ζουρμάλα και τη δανική Βέιλε αντίστοιχα και έχουν σημαντική επιρροή σε συλλόγους στην Ανατολική Ευρώπη.
Ιδιοκτήτες όπως η Core Sports Capital, η ομάδα που ιδρύθηκε από τον πρώην βοηθό του Σεπ Μπλάτερ, Αχμέτ Σέφερ , επιδιώκουν να αναπτύξουν ένα κοινό στυλ παιχνιδιού. «Το πιο σημαντικό είναι να έχουμε μια κοινή φιλοσοφία», λέει ο Ζερόμπ Σαμπάν , διευθύνων σύμβουλος διεθνών σχέσεων του ομίλου.
Δημιουργήθηκε με ταμείο 10 εκατ. Ευρώ, το Core Sports ελέγχει συλλόγους στην Αυστρία, τη Δανία και τη Γαλλία και έχει συνάψει συμφωνία με μια ακαδημία στο Μάλι.
Οι ανεπίσημες ρυθμίσεις ταιριάζουν σε ορισμένα σωματεία. Η Τσέλσι έχει μια μακροχρόνια σχέση με την ολλανδική Φιτέσε και η Μπόρνεμουθ υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με τη Σλοβενική Τσέλιε, αλλά αυτές οι συνεργασίες δεν έχουν την ίδια επιρροή με την ιδιοκτησία.
«Τα προβλήματα με τις εταιρικές σχέσεις είναι ότι μπορούν να περιοριστούν από την άποψη του χρόνου, των λειτουργιών και των σχέσεων», λέει ο Olivier Jarosz, διευθύνων σύμβουλος στο Football Affairs. «Το συνηθισμένο πρόβλημα με το ποδόσφαιρο είναι η μετάβαση που έχετε από την ομάδα των νέων στην πρώτη ομάδα. Συχνά περιορίζεστε στους κανονισμούς της χώρας σας. Ίσως η εφεδρική ομάδα σας μπορεί να παίξει μόνο στην τρίτη κατηγορία. Επομένως, είναι καλύτερο να έχουμε ένα δεύτερο κλαμπ και μια διαφορετική ομάδα παικτών».
Το μοντέλο MCO βοηθά να είναι οι σύλλογοι και οι ιδιοκτήτες τους πιο αντιδραστικοί στις κανονιστικές αλλαγές. Γίνεται μια πολύ δυναμική αγορά. Δεν είναι σαν το City Football Group όπου αγοράζετε για να μεγαλώσετε. Οι ιδιοκτήτες πωλούν τώρα ομάδες ο ένας στον άλλο.
Οι επίσημες ομάδες MCO διαφέρουν επίσης πολύ. Ο όμιλος Σολτίλο του παλιού διεθνούς Ιάπωνα άσου, Κεισούκε Χόντα, σφυρηλατεί δεσμούς μεταξύ των ακαδημιών του και των ομάδων χαμηλού επιπέδου, ενώ το Capelli Sport του Τζώρτζ Αλτιρς, αξιοποιεί την ιδιοκτησία για να αναπτύξει την αθλητική του επιχείρηση.
«Ο πυρήνας της επιχείρησής μας είναι η κατασκευή εμπορικών σημάτων και προϊόντων για συλλόγους νέων και ο τρόπος με τον οποίο διαφοροποιούμαστε είναι να κατέχουμε αυτούς τους επαγγελματικούς συλλόγους», λέει ο Τζέισον Αρνολντ , αντιπρόεδρος της Καπέλι στον τομέα τωων αθλητικών επιχειρήσεων .
Ιδιοκτήτες όπως η Core Sports Capital, η ομάδα που ιδρύθηκε από τον πρώην βοηθό του Σεπ Μπλάτερ, Αχμέτ Σέφερ , επιδιώκουν να αναπτύξουν ένα κοινό στυλ παιχνιδιού. «Το πιο σημαντικό είναι να έχουμε μια κοινή φιλοσοφία», λέει ο Ζερόμπ Σαμπάν, διευθύνων σύμβουλος διεθνών σχέσεων του ομίλου.
Δημιουργήθηκε με ταμείο 10 εκατ. Ευρώ, το Core Sports ελέγχει συλλόγους στην Αυστρία, τη Δανία και τη Γαλλία και έχει συνάψει συμφωνία με μια ακαδημία στο Μάλι.
Οι ανεπίσημες ρυθμίσεις ταιριάζουν σε ορισμένα σωματεία. Η Τσέλσι έχει μια μακροχρόνια σχέση με την ολλανδική Φιτέσε και η Μπόρνεμουθ υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με τη Σλοβενική Τσέλιε, αλλά αυτές οι συνεργασίες δεν έχουν την ίδια επιρροή με την ιδιοκτησία.
Παρά τις ανησυχίες, η τάση του MCO φαίνεται να επιταχύνεται. Οι θυγατρικές της Ζάλτσμπουργκ και της Λειψίας αποδέχτηκαν να παίξουν μεταξύ τους από την UEFA το 2017 και τα μικρά σωματεία σε όλη την Ευρώπη είναι οικονομικά ευάλωτα λόγω της πανδημίας COVID-19.
Το Brexit μπορεί επίσης να παίξει ρόλο. Οι κανονισμοί μετά το Brexit για την εγγραφή παικτών στην Αγγλία ενδέχεται να επιταχύνουν περαιτέρω την απόκτηση δορυφορικών συλλόγων σε άλλες χώρες, αλλά πού θα τελειώσει; Μία ερώτηση η οποία δύσκολα θα μπορέσει να βρει απάντηση…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου